Проекција на филмот „Екзитус“ и предавање за Крумов: Филозофија и литература против неолиберализмот Станимир Панајотов

Проекција на филмот „Екзитус“ и предавање за Крумов: Филозофија и литература против неолиберализмот Станимир Панајотов

5 јули (петок) | 18.30 часот

Контрапункт во рамки на 9-тото издание на КРИК – фестивал на критичка култура насловено „Желбени машини – уметноста како (р)еволуција“, ве кани на проекција на филмот „Екзитус“ (1989) на Красимир Крумов, и предавањето на бугарскиот филозоф и теоретичар Станимир Панајотов. Проекцијата и предавањето ќе се одржат во Центар Јадро на 5 јули во 18:30 часот.

Во 1989 година, режисерот Красимир Крумов (1955-2015) го издал својот прв долгометражен филм „Екзитус“, адаптирајќи ја епоничната новела на Златомир Златанов како критика на застојот на доцното социјалистичко бугарско општество. Истата таа година перестројката ја променува земјата засекогаш, и иако без да биде запознаен со тоа, тој успешно ја прикажува филозофската и будистичка проза на Златанов, која влијаела на неговиот прв роман „Удавените“, објавен во 1989 година, одразувајќи естетски и идеолошки протест против задушливата атмосфера на пропаднатиот комунистички проект.

Предавањето на Станимир Панајотов ќе се фокусира и ќе ја претстави филозофската позадина на Златанов во „Егзитус“ и нејзината поставеност во истоимениот филм; иако накратко ќе представи како Крумов ги интегрира и литературата и филозофијата во неговото кино, и специфичното вооружување на источната филозофија за време на доцниот социјализам. Предавањето, исто така, ќе се фокусира на улогата на 1990-тите и раниот неолиберализам како и дефинирањето на подоцнежните филозофски дела на Крумов – неговата филозофска проза во „Непознати патишта“, том I и II (2002, 2004) и „Новиот конформизам“ (2015).

Станимир Панајотов е истражувач на Катедрата за теорија на книжевност, на Институтот за литература, при Бугарската академија на науките. Докторирал на компаративни родови студии на Централно-европскиот универзитет во Будимпешта, а исто така е и постдокторски соработник на Катедрата за логика, етика и естетика на Универзитетот во Софија, работејќи на неговиот проект Немополитика (2023-2026). Претходно, тој бил доцент по филозофија и културни студии (Тјумен, 2021-2023), постдокторски соработник во Центарот за напредни студии во Софија (Бугарија, 2020-2021), а предавал на различни курсеви по хуманистички науки во Будимпешта, Ерусалим и Софија.

* * *

КРИК – Фестивалот за критичка култура, финансиски е поддржан од Гете Институт, Министерството за култура на Република Северна Македонија и програмата Креативна Европа на Европската Комисија, финансирана од Европската Унија. Но гледиштата и мислењата што се изразени во неа се сепак само на авторот(ите) и не нужно ги одразуваат оние на Европската Унија или на Европската агенција за образование и (EACEA). Ниту Европската Унија ниту доделувачот на грантот не можат да се сметаат за одговорни за нив. Како и Agenzia Italiana per la Cooperazione allo Sviluppo (AICS), Tirana во рамките на проектот „Култура и креативност за Западен Балкан“ (CC4WBs), проект финансиран од Европската Унија кој има за цел да го поттикне дијалогот во Западен Балкан преку зајакнување на културните и креативните сектори за зголемено социо-економско влијание.

Screening of the film “Ekzitus” and Stanimir’s lecture on Krumov:
Philosophy and literature against neoliberalism

7 July (Friday) | 18:30h

Kontrapunkt within the 9th edition of CRIC – Festival for Critical Culture titled “Desired machines – art as a (r)evolution” invites you to a screening of the film “Ekzitus” (1989) by Krassimir Kroumov, to be followed by a talk by the Bulgarian philosopher and theorist Stanimir Panayotov. The screening and lecture will take place at Centre Jadro on 5th of July at 18:30.

In 1989 director Krassimir Kroumov (1955-2015) released his first full-length film Exitus, by adapting the eponimic novelette by Zlatomir Zlatanov as a critique of the stagnation of late socialist Bulgarian society. Little did he know that that same year perestroika would change the country forever, but he did capture that Zlatanov’s philosophical and Buddhist-tending prose, which already influenced his first novel The Drowned, also published in 1989, would reflect his own aesthetic and ideological protest against the stifling atmosphere of a failing communist project.

The talk by Stanimir will focus on and present the philosophical background in Zlatanov’s Exitus and its placating in the eponimous film; though briefly discussing how Kroumov integrates both literature and philosophy in his cinema, and the specific weaponizing of Eastern philosophy during late socialism. The talk will also focus on the role of the 1990s and early neoliberalism as defining Kroumov’s later philosophical writings – his philosophical prose in Unknown Roads, vols I and II (2002, 2004) and The New Conformism (2015).

Stanimir Panayotov is a researcher at the Department of Literary Theory, Institute for Literature, Bulgarian Academy of Sciences. He holds a PhD in comparative gender studies from Central European University, Budapest and is also a postdoctoral fellow at the Department of Logic, Ethics, and Aesthetics in Sofia University, working on his project Nemopolitics (2023-2026). Previously, he was Assistant Professor in Philosophy and Cultural Studies (Tyumen, 2021-2023), a postdoctoral fellow at Center for Advanced Study in Sofia (Bulgaria, 2020-2021), and has taught various courses in humanities in Budapest, Jerusalem, Skopje, and Sofia. He works at the intersections of continental and feminist philosophy, non-philosophy, and late antique philosophy, and has published in the Minnesota Review, Aspasia, Heathen Harvest, and Metal Music Studies.

* * *

CRIC – Festival for Critical Culture is financially supported by the Goethe Institute, the Ministry of Culture of the Republic of North Macedonia and the Creative Europe program of the European Commission, financed by the European Union. However, the views and opinions expressed therein are those of the author(s) alone and do not necessarily reflect those of the European Union or the European Education Agency (EACEA). Neither the European Union nor the grantor can be held responsible for them. As well as, the Agenzia Italiana per la Cooperazione allo Sviluppo (AICS), Tirana in the framework of the project “Culture and Creativity for the Western Balkans” (CC4WBs), a project funded by the European Union that aims to encourage dialogue in the Western Balkans by strengthening cultural and creative sectors for increased socio-economic impact.